We wtorek, 28 lutego 2011 r. odbyło się V Krajowe Forum Wodne, zorganizowane przez Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej (KZGW). Podczas Forum blisko 120 ekspertów, przedstawicieli różnorodnych instytucji i organizacji z dorzecza Wisły oraz Odry, debatowało na temat wyników ogólnopolskich badań, przeprowadzonych na zlecenie KZGW przez Korporację Badawczą PRETENDENT. Celem badań było zdiagnozowanie najistotniejszych problemów gospodarki wodnej. Projekt stanowi pierwsze tego typu przedsięwzięcie badawcze na tak szeroką skalę w Polsce. Zarówno badania, jak i tegoroczne Forum realizowano w ramach konsultacji społecznych prowadzonych w związku z wdrożeniem przez Polskę Ramowej Dyrektywy Wodnej.
Do udziału w badaniach, trwających od grudnia 2011 do lutego br. zaproszono blisko 800 przedstawicieli przemysłu, rolnictwa, samorządów, środowiska akademickiego i organizacji ekologicznych. Podczas wywiadów indywidualnych i grupowych eksperci zostali poproszeni o określenie istotnych problemów gospodarki wodnej, oraz ich przyczyn.
Głównym problemem wskazanym przez wszystkie grupy badanych jest zanieczyszczenie wód powierzchniowych. Eksperci uznali go za najistotniejszy problem polskiej gospodarki wodnej, przy czym najczęściej dostrzegany był przez przedstawicieli uczelni wyższych oraz organizacji ekologicznych, a najrzadziej przez przedsiębiorców. 72% ekspertów zaobserwowało w swoim regionie zaśmiecanie rzek i potoków, a 28% respondentów oceniło jakość wód powierzchniowych jako złą lub bardzo złą. Przyczyną tego stanu rzeczy jest według ekspertów zaśmiecanie, odprowadzanie nieoczyszczonych ścieków z gospodarstw domowych, niewystarczające oczyszczanie wód przez oczyszczalnie ścieków oraz zbyt niska sanitacja wsi i obszarów wiejskich.
Drugim kluczowym problemem jest brak wody, szczególnie w opinii przedstawicieli instytutów naukowych, rolnictwa oraz rybołówstwa. Dla biznesu jest to zagadnienie równie istotne co zanieczyszczenie wód. Respondenci wskazywali na występowanie w swoim regionie dużych wahań poziomu wody w rzekach i potokach (56%), zwiększone zagrożenie pożarami w okresach letnich (51%), częste okresy suszy (51%) oraz zarastanie i starzenie się zbiorników wodnych (54%).
Stany powodziowe uplasowały się na trzeciej pozycji - aż 50% badanych stwierdziło występowanie zagrożenia powodziowego w swoim regionie, jak również zwiększony spływ powierzchniowy - czyli duże ilości wody nie mieszczącej się w rowach, płynącej po ulicach czy terenie po opadach deszczu.
Czwartym najczęściej zgłaszanym problemem była zła jakość wody na cele użytkowe. Mimo to, eksperci pytani o jakość wody w swoim regionie aż w 89% przypadków oceniali ją dobrze lub bardzo dobrze.
Eksperci podnosili również jako istotny problem rozproszenie odpowiedzialności za kwestie zarządzania wodą pomiędzy różne jednostki administracyjne, brak spójnej i skutecznej polityki wodnej państwa oraz niedoskonałe regulacje prawne. 69% jest zaniepokojonych wzrostem ceny za wodę w wyniku stosowania bardziej skomplikowanej technologii uzdatniania wody. Eksperci są jednoznacznie przeciwni wprowadzeniu nawet niewielkiego opodatkowania na rzecz ochrony środowiska. Aż 58% respondentów odpowiedziało, że nie zgodziliby się na takie rozwiązanie.
W trakcie debaty nad wynikami badań, eksperci wskazywali dodatkowo na niedostateczny poziom edukacji ekologicznej społeczeństwa, niewykorzystany potencjał żeglugowy, turystyczny i hydroenergetyczny polskich rzek oraz konieczność zwiększenia poziomu retencji. Apelowali o zmiany w polskim prawie wodnym.
- Wyniki badań zaskoczyły nas jedynie częściowo – skomentował wyniki Janusz Wiśniewski, p.o. Prezesa KZGW. – Problemy związane z polską gospodarką wodną są społeczeństwu dobrze znane. Naszą uwagę zwrócił fakt, że mimo powodzi w 2010 r., bardziej zauważalne i odczuwalne według ekspertów są skutki suszy, a przecież w Polsce w odróżnieniu od innych krajów nie zdarzają się ograniczenia poborów wody. Wyniki badań pokazały również, że pomimo świadomości problemów, społeczeństwo nie chce uczestniczyć w kosztach ich rozwiązywania. Tymczasem aktualne wyzwania są skutkiem braku inwestycji od lat 50-tych i 60-tych i te zaległości musimy w ciągu najbliższych lat nadrobić – dodał J. Wiśniewski.
Eksperci zaopiniowali również dotychczasowy przebieg konsultacji społecznych oraz planowane działania związane z wdrożeniem Dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r., zwanej Ramową Dyrektywą Wodną (RDW). Głównym zadaniem Polski, związanym z wdrożeniem dyrektywy, jest osiągnięcie do 2015 r. dobrego stanu wód powierzchniowych, oraz podziemnych. Aby osiągnąć ten cel, dyrektywa nakłada na Polskę obowiązek określenia w procesie szerokich konsultacji społecznych istotnych problemów gospodarki wodnej, a następnie przygotowania planów działań naprawczych. W realizację dyrektywy włączone są szerokie kręgi społeczne oraz wszystkie sektory gospodarki, w tym przemysł, transport, rolnictwo oraz gospodarka komunalna.
- Staramy się szukać takich rozwiązań, które w zgodzie z ochroną środowiska pozwalają na to, aby wodę w Polsce wykorzystywać w sposób najlepszy do tych celów, które towarzyszą rozwojowi człowieka, czyli zarówno gospodarczych, przemysłowych jak i rozwoju rolnictwa czy żeglugi śródlądowej z poszanowaniem wszystkich aspektów przyrodniczych - powiedział Stanisław Gawłowski, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska.
Czas na zgłaszanie opinii i wniosków w realizowanym właśnie etapie konsultacji minął 29 lutego br. Badania zostały sfinansowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Patronat honorowy nad V Krajowym Forum Wodnym objął Stanisław Gawłowski, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska.
O Krajowym Zarządzie Gospodarki Wodnej:
Gospodarka wodna jest jednym z działów gospodarki narodowej silnie związanym z innymi dziedzinami życia gospodarczego. Głównym jej zadaniem, rozumianym jako działalność gospodarcza i naukowa, jest racjonalne kształtowanie oraz wykorzystanie zasobów powierzchniowych i podziemnych, z uwzględnieniem ich ilości i jakości. W tym celu powołano Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej (KZGW). Powstał 1 lipca 2006 roku na podstawie art. 90 ust 4. ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne oraz Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie nadania statutu Krajowemu Zarządowi Gospodarki Wodnej. Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach zarządzania wodami oraz korzystania z wód. Działalność Prezesa KZGW jest nadzorowana przez ministra właściwego do spraw gospodarki wodnej. Prezesowi KZGW podlegają dyrektorzy siedmiu Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej (RZGW) w Gdańsku, Gliwicach, Krakowie, Poznaniu, Szczecinie, Warszawie, Wrocławiu.
O Korporacji Badawczej PRETENDENT:
KB Pretendent jest organizacją specjalizującą się w badaniach społecznych i marketingowych. Realizuje badania dla sektora publicznego (jednostki samorządu terytorialnego) oraz klientów biznesowych na terenie całego kraju. Oferuje usługi doświadczonego i kompetentnego zespołu badaczy, który potrafi doskonale diagnozować potrzeby informacyjne klienta i zrealizować badania na najwyższym poziomie. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu różnorodnych metod i technik badawczych (ilościowe i jakościowe) oraz elastycznemu podejściu do potrzeb klienta.
O Testa Communications:
Agencja TESTA Communications, wcześniej TESTA Public Relations, działa na rynku od 2001 roku i świadczy usługi z zakresu public relations, marketingu i organizacji eventów – m.in. konferencji, szkoleń, koncertów, festiwali i innych imprez masowych. Specjalnością firmy są zintegrowane strategie komunikacyjne. Wszystkie projekty realizowane są kompleksowo: strategia - planowanie - realizacja – ocena.
Kontakt dla mediów:
Maja Kurzyna
Testa Communications
Email.: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Tel.: 601-512-727
Joanna Marzec
Rzecznik Prasowy Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
tel.: 22 37 20 212 fax: 22 37 20 290
Załączniki:
Zachęcamy do zapoznania się ze szczegółami V Krajowego Forum Wodnego pod adresem: www.forum-wodne.pl
Dokumenty do pobrania w wersji elektronicznej:
„Przegląd istotnych problemów…”
„WYNIKI BADAŃ - KB PRETENDENT…”
„Cykl planistyczny RDW w Polsce…”